هر چند تاثیر کنار گذاشتن شبکه‌های اجتماعی مجازی در بلند مدت مثبت است اما
واکنش فوری شما، استرس و اضطراب خواهد بود. این احساسات به دلیل یک
محرومیت نوروبیولوژیکی از احساس ِ مدام در ارتباط بودن ناشی می‌شود. اگر به
شبکه‌های اجتماعی به شدت عادت کرده باشید، پس دوپامین خون‌تان را با این
کار بالا می‌برید، بنابراین وقتی این عادت را متوقف می‌کنید در گونه‌ای
محرومیت قرار می‌گیرید. این احساسات معمولا بیش از چند روز طول نمی‌کشند.
پس باید بتوانید خیلی زود، تاثیرات مثبت ناشی از رها کردن شبکه‌های اجتماعی
را احساس کنید.
کمتر استرس خواهید داشت
ما آنقدر راحت در هر زمان و مکان به رسانه‌های اجتماعی دسترسی داریم که
اغلب احساس می‌کنیم مجبوریم ۲۴ ساعت شبانه روز و 7 روز هفته به آن توجه
کنیم و ببینیم اینجا و آنجا چه خبر است! این میل و انگیزه به مدام آگاه
بودن از هر آنچه که جریان دارد منجر به افزایش کورتیوزل یا همان هورمون
استرس می‌شود. این استرس زیاد می‌تواند تاثیرات ناخوشایندی بر مغز بگذارد
مثلا ضعف حافظه و افزایش احتمال افسردگی. دور ماندن از شبکه‌های اجتماعی از
کورتیوزل‌تان کم کرده و احساس آرامش و تمرکز بیشتری به شما می‌دهد.
بیشتر احساس اعتماد بنفس می‌کنید
ما معمولا شادی‌ها و خوبی‌ها را در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک می‌گذاریم؛
قسمت‌های هیجان انگیز از زندگی‌مان که می‌خواهیم دیگران هم ببینند. این
ظاهرا ضرری ندارد اما وقتی دیگران را در بهترین لحظات و موقعیت‌های‌شان
می‌بینیم به راحتی در دام مقایسه گرفتار می‌شویم. تمایل ما به مقایسه‌ی
منفی خود با آنهایی که باور داریم از ما بهتر و خوشبخت‌ترند چیزی است که
روانشناسان آن را قیاس اجتماعی بیش از حد می‌نامند. مطالعات نشان می‌دهد
افرادی که مدام از فیسبوک یا اینستاگرام استفاده می‌کنند بیشتر گرفتار قیاس
اجتماعی می‌شوند که علتی برای بروز علائم افسردگی در میان کاربران
می‌تواند باشد. با کنار گذاشتن فضاهای مجازی اجتماعی طبیعتا کمتر گرفتار
این قیاس‌های نادرست شده و بیشتر احساس شادی و رضایت از خود دارید و اعتماد
بنفس‌تان بیشتر می‌شود.
بیشتر می‌خوابید
بیشتر ما عادت داریم قبل از خواب حتی اگر از خستگی در حال هلاک شدن باشیم،
نوتیفیکیشن‌ها را چک کنیم، چند دقیقه بعد می‌بینیم قرار بود فقط چک کنیم
اما در حال اسکرول به بالا و پایین کردن صفحه‌ها، لایک کردن، کامنت گذاشتن و
... هستیم و از وقت خواب‌مان هم گذشته! برای‌تان آشناست، نه؟! این عادت
خیلی از ما شده و اغلب در رختخواب یک تا دو ساعت مشغول اسکرول کردن در این
شبکه‌ها هستیم. فکر کنید اگر هر روز این کار را بکنید، یعنی 15 ساعت در
هفته فقط با شبکه‌های اجتماعی مشغول هستیم. خودتان را فریب ندهید؛ حتی اگر
با دوستان‌تان سرگرم چت کردن باشید باز هم جای بیرون رفتن با آنها را
نمی‌گیرد، بلکه فقط تنها نشسته‌اید و کسی را که با همستِر جدیدش بازی
می‌کند تماشا می‌کنید و بعد هم کامنت می‌گذارید. وقتی دست از فضای مجازی
می‌کشید خودتان را از این انگیزه‌های بیخودی که وقت خواب‌تان را می‌گیرند
رها می‌کنید و با یک خواب خوب شبانه به نفع سلامتی خودتان قدمی برمی‌دارید.
اگر قبل از خواب
به یک فعالیت کوچک آرامش بخش
نیاز دارید، گوشی و تبلت را دور کرده و سعی کنید یک کار آرامش بخش و مفید
انتخاب کنید مثلا چند صفحه کتاب بخوانید یا چند خط در مورد روزی که پشت سر
گذاشته‌اید بنویسید.
ارتباط‌های حقیقی و رودرروی‌تان بیشتر می‌شود
البته رسانه‌های اجتماعی راهی عالی برای حفظ ارتباط با دوستان قدیمی یا
اعضای خانواده که دور از ما زندگی می‌کنند هستند اما قطع ارتباط مجازی
می‌تواند خدمت بزرگی به روابط دوستانه‌تان بکند. تعاملات رودررو و حقیقی با
دوستان و آشنایان بسیار قوی‌تر از ارتباط‌های صرفا آنلاین است و به شما
این امکان را می‌دهد تا روی روابط دنیای واقعی متمرکزتر شوید. حتما فراموش
نکرده‌اید که ارتباط‌های واقعی و از نزدیک یکی از مهم‌ترین فاکتورها در
تندرستی و سلامت روانی است.
کمتر ممکن است خسته و کسل شوید
کسی هست که وقتی در صف انتظار جایی ایستاده گوشی‌اش را در نیاورده و آن را
چک نکرده باشد؟! فکر می‌کنید این کار خستگی و کسالت‌تان را تسکین می‌دهد؟
حتما می‌گویید بله، اما محققانی که روی 41 نفر آزمایش کردند دریافتند این
تاثیر کاملا برعکس است! جالب است بدانید بیشتر از 30 دقیقه در فضای مجازی
سپری کردن، کسالت و خستگی‌تان را بیشتر می‌کند. به گفته پژوهشگران اگر شما
الکی و بی‌هدف، صفحات را اسکرول نکنید میتوانید فعالیت بهتر و مفیدتری
برای برطرف کردن کسالت خود پیدا کنید، مثلا جدول حل کردن، کتاب خواندن،
موسیقی گوش دادن و یا رفتن به یک پیاده روی فرحبخش!
کمتر می‌نشینید
تمام روز نشستن درست به اندازه سیگار کشیدن برای سلامتی مضر است؛ این را
دانشمندان می‌گویند. بعد از یک روز طولانی کاری دوست داریم باز هم بنشینیم و
شبکه‌های اجتماعی‌مان را چک کنیم! بیشتر اوقات می‌بینیم 90 دقیقه
نشسته‌ایم و تکان نخورده‌ایم و حتی این را حس هم نمی‌کنیم! فاصله گرفتن از
شبکه‌های اجتماعی و گوشی و تبلت و اینترنت، زمان ما را برای فعالیت‌های
سالم‌تری آزاد می‌کند. فقط لطفا ویدیو گیم را جایگزین نکنید!
بیشتر خودتان را می‌شناسید و کشف می‌کنید
وقتی دست از اسکرول کردن‌ها و وقت گذاشتن برای خواندن عقاید دیگران
می‌کشید، فرصت بیشتری پیدا می‌کنید که ببینید چه چیزی غیر از لایک جمع کردن
و کامنت‌های تحسین برانگیز دریافت کردن به شما انگیزه می‌دهد. وقتی از
فضای مجازی فاصله می‌گیرید، دیگر وسوسه جلب توجه و بازخوردهای مصنوعی
دریافت کردن از دیگران را ندارید که بگویند میز شام شما چطور است یا پُز
بدهند که مسافرت کجا رفته‌اند! انگار در نگاه دیگران به دنبال هویت و شخصیت
خود هستید و منتظرید آنها زندگی شما را ارزیابی کنند. اما وقتی از این فضا
دور می‌شوید تازه میتوانید خود واقعی‌تان را با تمام ضعف‌ها و قوت‌هایی
که دارید کشف کنید.
مهارت تصمیم گیری‌تان تقویت می‌شود
باورها و ارزش‌های خیلی از ما تحت تاثیر چیزهایی است که در رسانه‌های
اجتماعی می‌بینیم و می‌خوانیم. طبق مطالعه‌ای معلوم شد نیمی از کاربران
فیسبوک، اخبار و اطلاعات را فقط از همین شبکه دریافت می‌کنند. خیلی از
تصمیم‌هایی که می‌گیریم بر اساس تفکر نیستند بلکه بر پایه‌ی آگاهی‌هایی
هستند که دریافت می‌کنیم. فاصله گرفتن از فضای مجازی باعث می‌شود یاد
بگیرید چطور بیشتر فکر کنید و مستقل انتخاب کنید.
کمتر جر و بحث می‌کنید
انتقال فکر و نظر وقتی که پشت اسکرین پنهان شده‌ایم کار سختی است و به همین
علت احتمال سوء تفاهم‌ها و برداشت‌های نادرست هم بیشتر است. حتی گاهی یک
استیکر می‌تواند نادرست برداشت شود و شروع یک جر و بحث باشد. اما وقتی
شبکه‌های مجازی را کنار می‌گذارید، خودتان را از خشم‌ها بی‌مورد دور
می‌کنید و کمتر دچار هیجانات منفی می‌شوید.
هوش هیجانی‌تان بالاتر می‌رود
کنار گذاشتن شبکه‌های اجتماعی مجازی نه تنها آدم بهتری از شما می‌سازد بلکه
کمک‌تان می‌کند هوش هیجانی‌تان را بالا ببرید؛ مهارت ارزشمندی که همه جا
به دردتان می‌خورد. اما لازمه‌اش این است که با دیگران تعاملاتی داشته
باشید. وقتی ساعت‌ها در روز پای گوشی یا کامپیوترتان نشسته‌اید، فرصت و
احتمال رودررو شدن یا دیگران را از دست می‌دهید و از هوش هیجانی‌تان کم
می‌شود. سرتان را بلند کنید و وارد دنیای واقعی شوید، مکالمات واقعی داشته
باشید و کیفیت روابط خود را افزایش بدهید تا مهارت‌های ارتباطی‌تان تقویت
شود.
